แชร์:

ฟ้าทะลายโจร อันตรายต่อหญิงตั้งครรภ์

ฟ้าทะลายโจร ถือเป็นยาสมุนไพรที่หลายคนรับประทานเพื่อบรรเทาอาการหวัด แต่รู้หรือไม่ว่า ยานี้ใช้ไม่ได้ในผู้ที่ตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตรอยู่ เหตุผลเพราะอะไรนั้นมาดูกันค่ะ

ช่วงนี้หลายคนอาจจะวิตกกับสถานกาณณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ไม่ว่าจะเดินไปทางไหนก็หวาดระแวงไปหมด อาการเหล่านี้เชื่อว่า หลายคนน่าจะมีบ้างแล้วล่ะ เพราะเชื้อไวรัสตัวนี้เป็นไวรัสตัวใหม่ที่เรายังไม่คุ้นเคย และยังไม่รู้จักเขาดีซักเท่าไหร่ การหาทางป้องกันตัวเอง เพื่อดูแลสุขภาพของเราด้วยตัวเองจึงดีที่สุดในขณะนี้

ฟ้าทะลายโจร ถือเป็นยาสมุนไพรที่ได้รับความนิยมอย่างมากในช่วงนี้ เพราะมีข้อมูลจากแพทย์ออกมาว่า นอกจากสามารถช่วยบรรเทาอาการหวัด ไอ เจ็บคอได้ ยังช่วยเสริมภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายให้ไม่ป่วยง่าย จึงเชื่อกันว่าจะสามารถต้านเชื้อไวรัสโควิด-19 นี้ได้ด้วย

อย่างไรก็ดี รองศาสตราจารย์ ดร.ภญ.นพมาศ สุนทรเจริญนนท์ ประธานวิทยาลัยเภสัชกรรมสมุนไพรแห่งประเทศไทย และที่ปรึกษาสำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ออกมาบอกว่า ยังไม่มีข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ว่าฟ้าทะลายโจร ใช้ป้องกัน หรือรักษาโรคที่เกิดขึ้นจากเชื้อโควิด-19 แต่มีข้อมูลที่สนับสนุนการใช้ป้องกัน และรักษาอาการที่เกิดจากหวัดธรรมดา ( common cold ) เช่น อาการไอ เจ็บคอ มีไข้

ถึงแม้ว่าเมื่อเดือน ก.พ. 2563 จะมีข่าวว่า ทางกรมการแพทย์แผนไทย และการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุขได้มีการแถลงข่าวเกี่ยวกับการทดลองทางห้องปฏิบัติการเพื่อหายาต้าน โควิด-19 โดยการนำกลุ่มตัวอย่างคนไทยสุขภาพดี 10 คน ให้รับประทานยาสารสกัด ฟ้าทะลายโจร และอยู่ในโรงพยาบาล 5 วัน จากนั้นเอาเซรุ่มที่สกัดจากกลุ่มตัวอย่างไปใส่เชื้อไวรัส โควิด-19 ซึ่งพบว่า สารสกัด ฟ้าทะลายโจร ของไทย สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของไวรัสในหลอดทดลองได้ ซึ่งทางกรมการแพทย์แผนไทยฯ จะนำไปพัฒนาต่อยอดสู่ยาฆ่าเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโควิด-19 ในผู้ป่วยต่อไป ซึ่งการศึกษานี้ ถือได้ว่าเป็นการศึกษาครั้งแรก แต่นั่นคือการศึกษาในหลอดทดลองเท่านั้น " รองศาสตรจารย์ ดร.ภญ.นพมาศ กล่าว

ด้าน ดร.นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ นายกสภามหาวิทยาลัยเนชั่น และนายกสมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย ผู้ทรงคุณวุฒิ ด้านสาธารณสุข อธิบายด้วยว่า ฟ้าทะลายโจร เป็นสมุนไพรที่เมื่อทานเข้าไปแล้ว สามารถสร้างความสมดุลให้ร่างกายได้ ไม่สามารถฆ่าเชื้อไวรัสได้โดยตรง แต่จะเป็นยาเย็นที่ช่วยทำให้มีการหลั่งสารคัดหลั่งในทางเดินหายใจ ที่จะช่วยป้องกันเคลือบให้ไวรัสโจมตีเข้าถึงปอดได้ยากขึ้น และทำให้ร่างกายจะต่อสู้กับเชื้อโรคเหล่านั้นได้ อีกทั้งช่วยให้ระบบทางเดินหายใจมีภูมิต้านทานมากขึ้นนั่นเอง

ใน ฟ้าทะลายโจร มีสารสำคัญตัวหนึ่ง ที่เรียกว่า แอนโดรกราโฟไลด์ ( andrographolide ) ซึ่งเจ้าสารตัวนี้สามารถเอามาสกัดเป็นสารเดี่ยว ๆ ได้ มีฤทธิ์เป็นการป้องกันไม่ให้เชื้อโควิดเข้าสู่เซลล์ และยังป้องกันการแตกตัวของเชื้อไวรัสได้ด้วย ซึ่งตอนนี้ก็ยังอยู่ระหว่างการศึกษาค้นคว้ากันอยู่ ถ้าสำเร็จได้ก็จะถือเป็นข่าวดีของพวกเราทุกคน แต่ก็ใช่ว่าจะใช้ได้กับทุกคน เพราะยา ฟ้าทะลายโจร ทางคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ ได้เคยแจ้งเตือนมาแล้ว ว่าห้ามใช้ในสตรีตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร เนื่องจากอาจจะส่งผลให้ทารกพิการได้ เพราะจากการทดลองกับกระต่ายในห้องทดลอง พบว่ามีผลทำให้กระต่ายแท้ง และมีผลในการคุมกำเนิดในหนูทดลองด้วย

แม้ว่าข้อดีของยา ฟ้าทะลายโจร เมื่อเทียบกับยาแก้หวัดแผนปัจจุบันจะมีอยู่มาก คือ ไม่ทำให้ง่วงซึม และไม่ทำให้ดื้อยา แต่ก็มีข้อควรระวังหลายข้อเช่นกัน ได้แก่ ไม่ควรรับประทานคู่กับกลุ่มยาที่มีฤทธิ์ในการลดไข้ เพราะอาจจะไปเสริมหรือลดฤทธิ์ของยาบางตัว ไม่ควรใช้ติดต่อกันนานเกินไปเนื่องจากจะมีผลทำให้ตับ และไตทำงานหนัก

หลักการใช้ยาที่ถูกต้อง

1. ใช้เมื่อจำเป็น อย่าง ฟ้าทะลายโจร จะใช้เมื่อเป็นหวัด

2. ต้องรู้ว่าตัวเองแพ้ยาหรือไม่

3. เด็กที่มีอายุต่ำกว่า 6 ปีต้องระมัดระวัง เพราะมีการความต้านทานต่อการแพ้ยาได้ไม่มาก

4. ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ เพราะมีผลกระทบต่อทารกในครรภ์

นอกจากแม่ท้องมีใครที่ทาน ฟ้าทะลายโจร ไม่ได้บ้าง ?

- แน่นอนว่า ไม่ควรใช้กับแม่ท้อง หรือให้นมลูก

- ห้ามใช้ในผู้ที่มีประวัติแพ้ยา ฟ้าทะลายโจร

- ผู้ที่อยู่ระหว่างการใช้ยากดภูมิ เนื่องจาก ฟ้าทะลายโจร จะไปลดฤทธิ์ยาได้

- ผู้ที่ไม่สบาย แบบเย็น หรือคนที่ป่วยแล้วมีอาการ หนาวสั่น อุ้งมือ อุ้งเท้าเย็น เนื่องจาก ฟ้าทะลายโจร มีฤทธิ์เป็นยาเย็น

ทาน ฟ้าทะลายโจร เพื่อป้องกันหวัดได้หรือไม่ ถ้ายังไม่เป็นหวัด ?

แม้แพทย์จะออกมาบอกว่า อาจมีส่วนช่วยในการต้านไวรัสโควิด -19 ได้ แต่ก็ไม่ควรรับประทานยา ฟ้าทะลายโจร เพื่อป้องกันการเป็นหวัด เพราะปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานทางการแพทย์ที่เพียงพอ หรือยืนยันชัดเจน ว่า ฟ้าทะลายโจร สามารถป้องกันหวัด หรือไข้หวัดใหญ่ได้

ผลข้างเคียงมีอะไรบ้าง ?

นพ.ณัฐวุฒิ ประเสริฐสิริพงศ์ รองอธิบดีกรมพัฒนาการแพทย์แผนไทย และการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข ให้ข้อมูลไว้ว่า เรื่องการแพ้ยาเกิดขึ้นได้กับยาทุกประเภท ทั้งยาแผ่นปัจจุบัน หรือยาสมุนไพร โดยอาการได้ อาทิ ผื่นแดง ปากบวม ตัวบวม หรือถ้าแพ้มาก ๆ จะทำให้เกิดภาวะช็อก หรืออาจเสียชีวิตได้ ซึ่ง ฟ้าทะลายโจร ก็ถือเป็นยา คนที่รับประทานเข้าไปมีโอกาสแพ้ยาได้ทั้งสิ้น เป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้กับยาทุกตัว แต่ ฟ้าทะลายโจร มีรายงานการแพ้น้อยราย ที่กังวลเพราะหาซื้อมารับประทานง่าย สำหรับคนที่มีประวัติแพ้ยา คนแพ้อะไรง่าย กินแล้วแพ้มีผด ผื่นแดง คัน คุณหมอบอกว่าก็ไม่ควรรับประทาน ส่วนในหญิงตั้งครรภ์นั้น ไม่แนะนำเลย

นอกจากนี้ การทานยา ฟ้าทะลายโจร สามารถทานติดต่อกันได้ไม่เกิน 14 วัน เพื่อบรรเทาอาการหวัด แต่หากทานติดต่อกันเป็นเวลานาน ๆ จะส่งผลให้มีอาการผิดปกติของทางเดินอาหาร เช่น ปวดท้อง ท้องเดิน คลื่นไส้ ใจสั่น ซึ่งอาการต่าง ๆ เหล่านี้ หากเป็นขึ้นมาควรไปพบแพทย์ทันที

ดังนั้น ต้องทำความเข้าใจกันอีกครั้งว่า ฟ้าทะลายโจร ไม่สามารถป้องกันไวรัสโควิด-19 ได้โดยตรง แต่เป็นสมุนไพรที่ช่วยสร้างความสมดุลให้ร่างกายได้ ส่วนการรับประทานควรใช้กับคนที่ไม่สบาย ด้วยอาการไอ เจ็บคอ หรือในคนที่เป็นหวัด จึงจะมีประสิทธิภาพ ที่สำคัญหญิงตั้งครรภ์ไม่ควรรับประทานเด็ดขาด

ยาต่าง ๆ มีทั้งประโยชน์ และผลข้างเคียงเกือบทุกตัว ที่สำคัญในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 นี้ การปฏิบัติตามที่หมอแนะนำ ทั้งการ กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือบ่อย ๆ ใส่หน้ากากอนามัยป้องกัน หากต้องออกไปยังที่คนพลุกพล่าน เว้นระยะห่างกันอย่างน้อย 1 เมตร ก็ถือเป็นการเซฟตัวเราเองที่ดีที่สุดแล้วในตอนนี้

อ่านบทความอื่นเพิ่มเติม